Yapay zeka (AI) çok kısa sürede çok büyük gelişmeler göstererek hayatımızda yer aldı. Her geçen gün şaşırtıcı derecede gelişimler ile karşımıza çıkmaya devam etmekte. Ancak bir yandan da bazı meslek sahiplerini işlerinden olabilme ihtimaline karşın korkutmaktadır. Her ne kadar bu gelişmeler hayatımızı kolaylaştırsa da, bu kolaylaştırmalar bir yerlerde iş yüklerini daha fazla azaltacak ve hatta insan gücüne ihtiyaç duyulmayacak.

Her ne kadar bir yerlerde bazı meslekler yapay zekâ tarafından yok olacaksa, aynı şekilde bu yerlerde yeni mesleklerde doğacak ve bu çok daha kazançlı olacaktır. Yapay zekâ sistemlerinin ve robotların kullanımı, bakımı aynı zamanda testleri gibi yeni alanlarda çok daha meslek uzmanına ihtiyaç duyulacaktır.

Yapay Zeka Nedir?

Yapay zekâ günümüzün en ileri dijital destekli teknolojisidir diyebiliriz. Dijitalde oldukça hızlı bir şekilde yayılarak daha şimdiden mesleklerde çok büyük kolaylıklar sağladı. İnsan zekâsının analitik, algılayıcı ve öğrenme yeteneklerini taklit eden bu teknoloji, veri analizi, problemlerin çözümü ve desen tanıma gibi alanlarda kullanılıyor. Yapay zekânın en çarpıcı etkilerinden biri de iş dünyasında yaşanmakta.

Yapay zekânın meslekler üzerindeki etkisi, hem mevcut iş rollerini dönüştürmesi hem de yeni kariyer yollarını açması şeklinde kendini gösteriyor. Özellikle veri yoğun sektörlerde, yapay zekâ, iş süreçlerini daha verimli ve etkili hale getiriyor. Sağladığı faydalar hemen aşağıda listelendi;

• Verimlilik ve Hız
• Hata Azaltma
• Karar Verme Süreçlerinde İyileştirme
• Müşteri Deneyiminin Kişiselleştirilmesi

Yapay Zekanın Yok Edeceği Meslekler

Yapay zekâ ve otomasyonun hızla gelişmesiyle birlikte, özellikle bazı meslek dallarının yok olma ihtimali artmaktadır. Bu meslekler genellikle rutin, tekrar eden ve standardize edilebilen iş süreçlerine dayanır. İşte yok olma ihtimali yüksek olan bazı meslek dalları:

1. Telefonla Müşteri Hizmetleri Görevlileri: Otomatik ses tanıma sistemleri ve gelişmiş chatbotlar, müşteri hizmetleri görevlilerinin yerini alabilir.
2. Veri Girişi Personeli: Yapay zekâ destekli yazılımlar, büyük veri setlerini hızla işleyebilir ve manuel veri girişi ihtiyacını azaltabilir.
3. Banka Telleri ve Kasiyerler: Dijital ödeme sistemleri ve çevrimiçi bankacılık hizmetleri, geleneksel bankacılık ve perakende kasiyer rollerini azaltıyor.
4. Postacılar ve Dağıtım Elemanları: Otomatikleştirilmiş teslimat sistemleri ve drone’lar, geleneksel posta ve paket dağıtım hizmetlerini değiştirebilir.
5. Basın ve Yayın Sektöründe Çalışanlar: Dijital medya platformlarının yükselişi ve algoritmik içerik üretimi, geleneksel basılı medya sektöründe çalışanları etkiliyor.
6. Seyahat Acenteleri: Çevrimiçi rezervasyon araçları ve seyahat planlama platformları, geleneksel seyahat acentesi işlerini azaltıyor.
7. Fabrika İşçileri: Özellikle basit, tekrarlayan montaj ve paketleme işleri, gelişmiş robotik sistemler tarafından otomatize ediliyor.
8. Dosyalama ve Arşivleme Personeli: Dijital depolama çözümleri ve veri yönetimi yazılımları, geleneksel arşivleme ve dosyalama işlerini azaltıyor.
9. Bilet Satış Görevlileri: Online bilet satış platformları, konser, sinema ve ulaşım biletlerinin satışını dijitalleştiriyor.
10. Anketörler ve Araştırma Görevlileri: Online anketler ve veri toplama araçları, saha anketörleri ve araştırma görevlilerinin rollerini azaltabilir.

Her ne kadar bu mesleklerin ilerleyen süreçte yok olması veya çalışanlarının azalması ön görülse de, bu süreç oldukça uzundur. Ayrıca bu meslek dallarında bu tarz yapay zekâ sistemlerini kullanmayı bilen ve kendini geliştiren kişiler çok daha iyi şartlarda iş imkânlarına sahip olacaklar.

Yapay Zekanın Meslekler Üzerinde Olumlu ve Olumsuz Yönleri

Yapay zekâlar genellikle faydalı olsa da bu faydaların getirdiği bazı olumsuz durumlarda ne yazık ki mevcut. Ancak bu olumsuzluklar, bazı önlemler ile engellenebilir. İşte olumlu ve olumsuz yönleri…

1- Olumlu Yönler

• Verimlilik Artışı: Rutin ve tekrarlayıcı görevlerin otomatize edilmesi, çalışanların daha karmaşık ve yaratıcı işlere odaklanmasını sağlar.
• Hata Oranının Azalması: İnsan hatalarına bağlı risklerin azalması, özellikle veri analizi ve işlem süreçlerinde iş kalitesini artırır.
• Zaman Tasarrufu: Yapay zekânın hızlı veri işleme kabiliyeti, zaman tasarrufu sağlar ve iş süreçlerini hızlandırır.
• Karar Alma Süreçlerinde İyileştirme: Büyük veri analizi, şirketlerin daha bilinçli ve veriye dayalı kararlar almasına olanak tanır.
• Müşteri Hizmetlerinde Kişiselleştirme: AI destekli müşteri hizmetleri, müşteri ihtiyaçlarına daha hızlı ve kişiselleştirilmiş yanıtlar sunar.
• Yeni İş Fırsatları ve Roller: Yapay zekâ, veri bilimi ve makine öğrenimi gibi yeni kariyer alanlarını ve uzmanlık gerektiren rolleri ortaya çıkarır.

2- Olumsuz Yönler

• İşsizlik Riski: Otomasyon, özellikle düşük beceri gerektiren işlerde insan emeğini azaltabilir, bu da işsizlik oranlarında artışa yol açabilir.
• Mesleki Yeterliliklerin Eskimesi: Yapay zekânın getirdiği değişiklikler, bazı mevcut beceri ve bilgilerin eski moda kalmasına neden olabilir.
• Güvenlik ve Gizlilik Endişeleri: Yapay zekâ sistemlerinin kötüye kullanılması veya hatalı tasarlanması, güvenlik ve gizlilik sorunlarına yol açabilir.
• Karar Alma Sürecindeki İnsan Faktörünün Azalması: İnsan deneyimi ve sezgisinin yerini algoritmaların alması, etik ve moral sorunlara neden olabilir.
• Eğitim ve Yeniden Eğitim İhtiyacı: Mevcut iş gücünün yapay zekâ ve otomasyon teknolojilerine uyum sağlaması için sürekli eğitim ve yeniden eğitim gerekliliği.
• Teknolojik Bağımlılık: İş süreçlerinin aşırı derecede teknolojiye bağlı hale gelmesi, teknolojik arızalarda ciddi sorunlara yol açabilir.

Her ne kadar yapay zekanın olumsuz yönleri ve meslekler üzerindeki etkisinden korkulsa da, insanların her zaman kendilerini yeniliklere ve teknolojilere adapte etmesi gerekir. Henüz yeni yeni hayatımızda yer almaya başlayan yapay zekayı öğrenmek ve işinizde kullanmak ilerleyen süreçte oldukça faydalı olacaktır.